Синфдошимни туйи эди
...davomi

“Umrimiz shu qadar qisqaki,
qandaydir olisdagi baxtni
kutib yashash uchun yetarli
emas. Undan ko‘ra, ba’zida
oldimizdagi, yonginamizdagi
baxtni his qilib yashash
bizga ko‘proq shodlik beradi.
Qaysidir qilayotgan yomon
ishlarimiz gunoh ekanligini
bilamiz, ammo bilib turib qo‘l
uramiz. Eng yomoni, bilib,
yana davom ettiraveramiz...
Bu hislar, bu fikrlar ayni
damda mening boshimda
aylanadi. Tinimsiz charx uradi
va go‘yo pilla qurti o‘z ipiga
o‘ralgani kabi, men ham o‘z
dardimga o‘ralaveraman,
undan
chiqib ketolmayman, yiroqlasholmayman.
O‘ylaganim sari boshi berk
ko‘chaga kirib qolganga
o‘xshayman. Birovga tish
yorib aytolmayman. Aytgim
keladi, ammo...
Yaxshiyam, “Yuragimda
saqlaganlarim...” bor...
Mana, men ham dardimni
to‘kib soladigan bo‘ldim...
Hammasi mening telefonimga
begona raqamdan qo‘ng‘iroq
bo‘lgan kundan boshlandi.
Qizig‘i, qo‘ng‘iroqqa men
emas, dugonam javob berdi.
— Alo? — u o‘zining telefoni
bo‘lmagani uchun erkin va
xushchaqchaqlik bilan.
Dugonamning nozli so‘zlashi
va menga qarab ko‘z qisib
qo‘yishidan yigit kishi
ekanligini payqadim. Yigit
nima dedi bilmadim-u,
dugonam “quloqqa lag‘mon
ilish”ni boshlab yubordi:
— Kimga qo‘ng‘iroq
qilayotganingizni
bilmaysizmi? Ha-a-a... Men
“Adashib tushgan yigitlarni
ro‘yxatga olish va to‘g‘ri
yo‘lga solish”
kompaniyasining
boshlig‘iman... Hm... Yo‘q.
Kompaniya xizmati pullik. Har
adashib tushganingizda hisob
raqamimizga yoki mana shu
raqamga ming so‘m tashlab
qo‘yishingiz shart. Arzon
deysizmi?.. Albatta, bir
adashgan banda, qayta-qayta
adashaveradi va avvaliga har
kuni keyin kunda ikki marta,
so‘ng har soatda adasha
boshlaydi. Qarabsizki, siz
arzon deb baholagan
xizmatimiz uni bor-budidan
ayiradi... Nima?.. Ha, ha biz
faqat mijozlarning manfaatiga
xizmat qilamiz...
Dugonam gaplashaverdi. Men
esa uning ichidan qaynab
kelayotgan gaplardan
zavqlanib kulaverdim. Suhbat
tugagach, yana o‘z ishimiz
bilan band bo‘ldik. Adashib
qo‘ng‘iroq qilgan yigitni
unutdik. Ertasiga
kutilmaganda yana notanish
raqamdan qo‘ng‘iroq bo‘ldi.
— “Adashib tushgan yigitlarni
ro‘yxatga olish va to‘g‘ri
yo‘lga solish”kompaniyasimi?
— dedi yigit kishi
dabdurustdan.
Kechagi suhbat birdan
yodimga kelmagani bois,
“Yo‘q” dedim. Birdan yodimga
tushdi va kulib yubordim.
— Kompaniya xodimlari juda
sho‘xmi, deyman?
Sho‘xlik qiz bolaga yarashadi.
Xo‘sh, nechta adashganni
to‘g‘ri yo‘lga soldingiz?
— Sanog‘i yo‘q. Bu dunyoda
adashmagan odam bor
ekanmi? — dedim yigit meni
dugonam deb
o‘ylayotganidan zavqlanib.
— Xizmat haqi
ming so‘mmidi? Tashladim,
ming so‘m. Undan keyin ming
so‘m evaziga to‘g‘ri yo‘lni
topish zo‘r-ku! Qani
edi, rostmana shunday
kompaniya bo‘lsa... Pulini
qo‘yarga joy topa olmay
qolardi. Chunki dunyoda
adashmagan insonning o‘zi
yo‘q. Ikki og‘iz maslahat —
ming so‘m. Minglab odamlar
har kuni qo‘ng‘iroq qiladi.
“Xotinim bilan urishib qoldim.
Negadir yarashgim
kelmayapti. To‘g‘ri
yo‘lni ko‘rsating”, deydi biri.
“O‘g‘limoxiri yo‘q savollarga javob
topishga o‘zimda kuch topa
olmasdim. Bilib-bilmay
mubtalo bo‘lgan muhabbatim
oldida ojiz edim.
Juda, judayam, ojiz...
Yoz chillasi. Unga o‘zim
qo‘ng‘iroq qildim. Ayol
kishining “Alo?” degan
muloyim ovozi eshitildi. Qotib
qoldim.
— Yaxshimisiz? Kim kerak,
edi? Xo‘jayinimmi? Nega
indamaysiz? — yaxshi gapira
boshladi ayol. — Xijolat
bo‘lmang, erimga ish
yuzasidan bunaqa
qo‘ng‘iroqlar har kuni bo‘ladi...
— O‘zlari qayerda? — dedim
beixtiyor.
— Hozir keladilar. Nima deb
qo‘yay? Ismingiz nima?
Qayerdan
qo‘ng‘iroq qilyapsiz?
— Ismim... — ayolning
muloyim va shirin muomalasi
meni tilga kiritgandi.
— Gapiring. Ular kelguncha
tanishib turaylik...
— Men siz bilan tanisha
olmayman... — dedim birdan
cho‘chib.
— Nega?
— ...
— Ha-a, bilaman, nima uchun
tanisha olmasligingni? Xotini
bor deb o‘ylamaganding, a?
Uylanishini
kutib yurganmiding?..
Ayol bilan anchagina “san-
man”ga bordik...
Lekin o‘ylaymanki, u meni
ko‘cha-ko‘yda ko‘rsa
tanimaydi. Shundan
xotirjamman. Ammo yuragim
bir dahshatga tushdi.
Uydagilar, odamlar bilsa nima
bo‘ladi?
“Esing borida etagingni
yig‘ishtir! Unut uni! U uchun
shunchaki ermaksan! O‘zingni
qo‘lga ol!”
O‘zimga shu so‘zlarni bot-bot
ayta boshladim. U bilan
aloqani birdan uza
olmasligimni bilib, asta-sekinlik
bilan suhbatlarimiz orasini
uzoqlashtirishga harakat
qildim. Bu orada ular bizga
yaqinroq joyga keldi. Ayoli
bilan qo‘shni sifatida
tanishdim. U meni qo‘shni qiz
sifatida biladi, xolos. Men esa...
Hozir
deyarli qo‘ng‘iroqlashmaymiz.
Ko‘rishib qolsak, shunchaki
hol-ahvol so‘rashamiz xolos.
Xuddi qo‘shnilardek...
Uning oilasiga hech qanday
yomonligim, adovatim yo‘q.
O‘ziga ham. Uni ham
tushunaman. Axir ko‘r yo kar
emasman. Telefon yoki
boshqa aloqa vositalari orqali
qizlar bilan tanishib, sevishib
qolib, oilasidan voz
kechganlar, farzandlarini
yetim qilganlar ozmi? U
bunday qilmadi-ku! Ehtimol,
meni aldagandir? Shunchaki
ermak qilgandir? Lekin men
unga ko‘ngil qo‘ydim. Chindan
muhabbat otliq tuyg‘uga
oshno bo‘ldim. Yondim,
kuydim, qizg‘andim, suydim...
Qalbimda bo‘y cho‘zgan
bu tuyg‘ular menga yomonlik
bermadi. Tushunishga,
hayotga teranroq qarashga
o‘rgatdi. Kun kelib, o‘z
baxtimni topsam, balki unutib
ham yuborarman...
Demoqchi bo‘lganim, o‘z
vaqtida xatodan oyoq
tortishning o‘zi ham jasorat,
shuning o‘zi ham insoniylik!
Demak, u ham, men ham hali
tubanlashib ketmadik. Hali
ham pok tuyg‘ular
og‘ushidamiz. Garchi
muhabbatdan yiroq bo‘lsak-
da, baxtlimiz!